Pada 9 Ogos 2022, Pusat Kajian Politik dan Diplomasi Ekonomi IDFR telah menganjurkan IDFR Lecture Series 2/2022 yang menampilkan Puan Yang Terutama (PYT) Nanaia Mahuta, Menteri Luar New Zealand. Syarahan bertajuk “Foreign Policy for Small States” itu diadakan secara hibrid dengan kehadiran seramai 92 pegawai dan 40 peserta dalam talian daripada pelbagai kementerian dan agensi kerajaan, Perwakilan Malaysia di luar negara, kedutaan asing, kerajaan negeri, serta ahli akademik.
Lawatan PYT Mahuta ke IDFR merupakan satu acara bersejarah kerana ini merupakan kali pertama Menteri Luar dari negara New Zealand melawat dan memberikan syarahan di pentas auditorium IDFR. Syarahan beliau dimulakan dengan mentakrifkan negeri-negeri kecil dan cabaran mereka. Berbanding dengan kuasa besar yang mempunyai keupayaan untuk mempengaruhi melalui kekuatan ketenteraan dan ekonomi mereka, negara-negara kecil perlu meningkatkan kerjasama yang lebih besar melalui multilateralisme untuk mencapai objektif bersama. Selain itu, peraturan dan norma antarabangsa mesti dipertahankan untuk mengawal tingkah laku dan tanggungjawab negara kecil dan besar, ke arah menggerakkan usaha global seperti menangani perubahan iklim.
Dengan tekanan dan cabaran hari ini yang dihadapi oleh negeri-negeri kecil serta perbezaan sumber berbanding negeri-negeri yang lebih besar, PYT Mahuta menggariskan kepentingan negeri-negeri kecil untuk menetapkan prinsip dan keutamaan yang jelas berasaskan nilai-nilai mereka. Dalam hal ini, nilai telah diketengahkan oleh PYT Mahuta sebagai teras dasar luar New Zealand, yang merangkumi keutamaan manusia dan perhubungan, menunjukkan rasa hormat kepada yang lain, bekerjasama untuk menangani cabaran bersama, dan melindungi kepentingan generasi akan datang. Melalui nilai, kemakmuran dan keterbukaan, negeri-negeri kecil diseru untuk menggunakan “soft power” melalui "rayuan dan tarikan", dalam mempengaruhi negara lain untuk bertindak.
Beliau juga menekankan bahawa negeri-negeri kecil mesti bekerjasama rapat dan menegakkan pentadbiran berasaskan peraturan melalui institusi pelbagai hala untuk diberi layanan secara sama rata. New Zealand dan Malaysia telah bekerjasama dalam pelbagai platform berhubung antara lain isu keselamatan, pelucutan senjata dan undang-undang antarabangsa di bawah Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB). Sebagai cara untuk negara kecil tidak bergantung kepada kuasa besar, New Zealand akan campur tangan dalam kes Ukraine sebagai pihak ketiga di Mahkamah Keadilan Antarabangsa dan telah menentang penggunaan veto oleh ahli Majlis Keselamatan sejak PBB ditubuhkan.
PYT Mahuta dalam ucapannya bukan sahaja menekankan pelaburan di rantau ini dari segi pertahanan dan keselamatan, tetapi juga mengenai pelaburan kepada rakyat bagi negeri-negeri kecil mengemudi masa depan mereka secara bijak, inovatif dan strategik. Malah, keunikan dalam sejarah dan budaya juga boleh menjadi sumber kekuatan kepada New Zealand dan Malaysia. Hubungan antara kedua-dua negara ini boleh menjadi bukti kuat bagaimana negara-negara kecil boleh bekerjasama secara dua hala, serantau dan global. Apabila negeri kecil memanfaatkan kekuatan teras secara kolektif, impak yang lebih besar boleh dihasilkan di persada antarabangsa. Dengan itu, PYT Mahuta mengakhiri syarahan dengan sebaris pepatah dalam bahasa Māori, “He iti te mokoroa, nana i kati te kahikatea”, yang bermaksud ada kuasa dalam perkara-perkara kecil. Program tersebut kemudiannya diakhiri dengan sesi jamuan ringan dan bertemu mesra dengan para peserta.
Disediakan oleh:
Cik Hanun Insyirah Ishak dan Cik Aida Yasmin Azhar
Pusat Kajian Politik dan Diplomasi Ekonomi (PSED)
